Για να γνωρίσουμε τα παιδιά μας, δεν αρκεί να κατοικούμε στο ίδιο σπίτι. Πρέπει να ζούμε μαζί τους, να ακούμε τις κουβέντες τους, τους θυμούς, τις λύπες, τις κακίες, τις σκέψεις, τις κρίσεις τους. 

Τα παιδιά διαμορφώνονται από μωρά μέσα στην οικογένεια και κυρίως από τη μητέρα, ασχέτως κοινωνικών τάξεων. Οι γονείς είναι οι υπεύθυνοι για τις καλές και τις κακές συνήθειες των παιδιών τους. Τόσο οι υπερβολικές ανέσεις και φροντίδες όσο και η σκληρότητα ή οι τιμωρίες κάνουν κακό στη διαπαιδαγώγηση. Στην περίπτωση της υπερπροστασίας, το παιδί αφήνεται στη βούληση των γονέων και κινδυνεύει να γίνει άβουλο και μαλθακό όταν μεγαλώσει. Με τις τιμωρίες αναπτύσσεται ένα αίσθημα φόβου, με κίνδυνο το παιδί να χάσει την όρεξη για μάθηση και να αποστρέφεται το σχολείο και τον δάσκαλο. Για την καλή και σωστή ανατροφή του παιδιού πρέπει να ακολουθηθεί μία μέση οδός, ώστε το παιδί να εξελιχθεί σε ένα υγιές, δυνατό, ενθουσιώδες, λογικό και διακριτικό άτομο.   

Σπουδαίο ρόλο παίζει, επίσης, η εκπαίδευση των παιδιών. Η εκπαίδευση, βέβαια, δεν αρχίζει από το σχολείο, αλλά ξεκινάει και αυτή από το σπίτι. Πρώτοι οι γονείς και μετά οι παππούδες  και οι γιαγιάδες είναι αυτοί που «διδάσκουν» τα παιδιά, με τις συμβουλές, τις υποδείξεις, το παράδειγμα, το παραμύθι, ακόμα και με τον περίπατο και το παιχνίδι. Οι τρόποι ανατροφής και διαπαιδαγώγησης παίζουν πολύ σπουδαίο ρόλο και επιδρούν στη μετέπειτα ζωή του παιδιού, καθώς το συνοδεύουν σε όλη του τη ζωή. 

Οι επιστήμονες προτείνουν τη συμμετοχή των παιδιών, τόσο στις αποφάσεις όσο και στον προγραμματισμό της ημέρας, ώστε τα παιδιά να αισθανθούν ισότιμα μέλη στην οικογένεια, να αναπτύξουν πρωτοβουλίες, να νιώσουν υπεύθυνα και να αφομοιώσουν ασφαλείς κοινωνικές συμπεριφορές. 

Ένα εντυπωσιακά επίκαιρο βιβλίο, παρ’ ότι γράφτηκε τον περασμένο αιώνα, είναι το «Περί της ανατροφής των παιδιών μας» της Πηνελόπης Δέλτα. Απευθύνεται στους γονείς και κυρίως στις μητέρες, με συμβουλές και οδηγίες για την ανατροφή των παιδιών από τη γέννηση μέχρι την εφηβεία.